SPAR in Oene

De SPAR in Oene behoort tot een van de duurzaamste supermarkten uit hun keten in het land. Ook de naastliggende woning van de eigenaar van de SPAR is onlangs verbouwd en helemaal duurzaam en levensloopbestendig gemaakt. “Ik ben niet iemand die als klimaatactivist op de A12 gaat zitten”, zegt mede-eigenaar Dick van Coeverden er lachend over. “Het is gewoon Twentse nuchterheid. De toekomst dwingt het ons af om te verduurzamen. En dan doen we het ook meteen goed.”

Van oud naar nieuw

De SPAR heeft een lange geschiedenis in het dorp. In 1965 begon de moeder van de eigenaresse, mevrouw Tessemaker, een kleine dorpswinkel aan de Hoofdstraat. Nadat de winkel twee keer was uitgebreid, nam ze in 2003 het stokje over. Zij is inmiddels de vierde in de generatie vrouwen in haar familie die sinds 1890 een kruidenierszaak runt. In 2021 was de zaak aan een grondige verbouwing en uitbreiding toe. Haar man Dick vertelt: “We zijn onderdeel van een holding en onze zaak moet voldoen aan de laatste eisen. Onze koel- en verwarmingsinstallatie dateerde uit 2005. Het systeem is vervuilend en verspilt energie. De SPAR-holding coachte ons en omdat de rente destijds laag was hebben we de stap naar een moderner, uitgebreider winkel met een duurzamer koel- en verwarmingssysteem kunnen zetten. We behoren nu tot een van de 20 modernste SPAR-winkels van het land.”

Milieuvriendelijk koelmiddel

“Een koelinstallatie heeft koelmiddel nodig”, legt Dick uit. “Als er onverhoopt een lek ontstaat, komt dit koelmiddel vrij. Het oude koelmiddel kost een paar honderd euro per liter en vervuilt per liter net zoveel als 50.000 autokilometers. Bovendien was in het oude systeem een lek lastig te achterhalen waardoor veel van dit middel kon ontsnappen. We hebben een keer voor 5500 euro moeten bijvullen. Het nieuwe systeem draait op CO2. Dat is milieuvriendelijk en kost maar 8 euro per liter. 1 kilo nieuw koelmiddel vervuilt evenveel als 5 autokilometers als het vrijkomt. Bovendien bevinden zich overal langs de leidingen snuffelaars, zodat een lek in korte tijd is opgespoord. Ik ben er heel blij mee, omdat het veel bedrijfszekerder is. Bij het oude systeem hield je je hart vast.”

Met koelwarmte de winkel verwarmen

Met het overschakelen naar het nieuwe systeem, keken ze meteen of ze efficiënter met energie om konden gaan. “Als je koelt, komt er warmte vrij”, gaat Dick verder. “Als je daar niets mee doet, verdwijnt deze warmte naar buiten. Ik stond wel eens op het dak om de ventilatie schoon te maken en dan voelde ik de warme lucht langs mij heen gaan. Eeuwig zonde, omdat je in de winter flink moet stoken om de zaak te verwarmen. In het nieuwe systeem gebruiken we deze warme lucht voor het verwarmen van de winkel. We hebben nog niet een keer hoeven bij te stoken, het werkt goed.  We gebruiken hierdoor geen gas meer voor onze cv-installatie en besparen hiermee zo’n 1600 m3 gas per jaar.  De winkel is nu volgens de laatste eisen van de tijd ingericht.”

Behoorlijke opgave

Elke supermarktondernemer krijgt tussen nu en 2030 met dezelfde omschakeling te maken, omdat je na die datum geen traditionele koelvloeistoffen meer mag gebruiken. Dick: “Het zal voor veel eigenaren een behoorlijke opgave zijn wanneer de rente zo hoog blijft. 1,5 ton investeren voor een CO2-installatie, dat is veel. De besparing op gas is daar bij vergeleken een schijntje. Dan scheelt het dat wij een eigen pand hebben, waar je geen huur voor hoeft te betalen. Je moet er echt aan toe zijn om dit te doen.”

Veel natuurlijke ventilatie

Aansluitend op het verbouwen van hun winkel, pakten ze in 2022 hun woning ook grondig aan. De woning grenst aan de SPAR-winkel en heeft, midden in het dorp, een bepalend gezicht. “Sinds de jaren 80 hebben we niets meer aan deze woning gedaan. Elke keer ging de verbouwing van de winkel voor. Je keek op de zolder op een gegeven moment tegen de dakpannen aan, en we hadden veel natuurlijke ventilatie”, vertelt Dick lachend. “Ik ben er blij om dat het huis niet eerder hebben aangepakt. Anders hadden we steeds veel kosten gehad, terwijl we het nu in een keer heel grondig hebben aangepakt.”

Bijna alles gesloopt

Alleen de voorgevel en de beide kopgevels van de oude stadsboerderij bleven staan. Verder is alles gesloopt. “Alles is geïsoleerd, we hebben HR++ glas, vloerverwarming en een warmtepomp. We zijn helemaal van het gas af. Je weet toch dat je in de toekomst zwaarder belast gaat worden als je nog fossiele brandstoffen blijft gebruiken. Dan kun je je nu maar beter goed voorbereiden. Ons energieverbruik is flink gedaald: van 6000 kwh per jaar en zo’n 2500 m3 gas, naar alleen 4500 kwh en geen gas meer. Het bevalt ons heel goed. De woning is ook levensloopbestendig. Dat wil zeggen dat alle voorzieningen beneden zijn.

Het vernieuwde aanzien van de woning doet ook iets in het dorp. “Het is mooi geworden, hoor!” zegt een bewoner die tijdens het foto’s nemen de SPAR uitloopt. Dick is er blij mee: “Er moeten nog wat laatste dingetjes gebeuren, maar dan is het klaar. We kunnen er weer heel wat jaren mee vooruit.”

Waardebon €50 verzilveren bij SPAR

De SPAR in Oene is inleverpunt van de waardemuntactie: Als een dorpsbewoner een verduurzamingsofferte inlevert, maakt hij of zij kans op een waardebon van €50, in te leveren bij een van de deelnemende bedrijven. Klik hier voor meer informatie: