In 2050, het liefst eerder, willen we als dorp energieneutraal zijn. Dat betekent al onze energie duurzaam is. Daarvoor gan we: onze energievraag verminderen en: de energiebronnen verduurzamen.
Energie die je niet gebruikt, hoef je ook niet op te wekken, te importeren of te transporteren. Daarom willen we vooral dat we minder energie gaan gebruiken, door te isoleren en door slimmer met onze energie om te gaan.
Voor de overgebleven energievraag hebben we duurzame warmtebronnen nodig om onze gebouwen te verwarmen en te koelen. In deze transitie zijn alle duurzame bronnen nodig om warmte te leveren.
Denk aan duurzaam opgewekte elektriciteit van wind en zon, restwarmte, warmte uit de lucht, water of ondergrond en duurzame gassen.
We hebben al deze bronnen nodig om het aardgas dat we nu gebruiken in de gebouwde omgeving te vervangen. We doen steeds meer elektrisch, zowel gebruik als opwek. Denk aan elektrische auto’s, zonnepanelen en warmtepompen.
Dat is goed nieuws, maar betekent ook een zwaardere belasting voor het elektriciteitsnet, dat nu op veel plekken in Nederland overbelast raakt. Al deze veranderingen vragen om goede afstemming tussen provincies en netbeheerders omdat het veel investeringen, tijd en een zorgvuldige planning vraagt. We moeten elektriciteitsnetten verzwaren, beter benutten en slimmer gebruiken. De planning voor dat verzwaren is mede afhankelijk van de plannen die gemeenten hebben voor de verduurzaming van hun wijken, dorpen en bedrijventerreinen. Hoe concreter die plannen zijn, hoe beter netbeheerders in afstemming kunnen bepalen welke netten zij het eerst moeten verzwaren.
We zitten midden in een warmtetransitie die niet alleen invloed heeft op de manier waarop we onze gebouwen verwarmen en van warm water voorzien, maar op onze hele leefomgeving.
Dat we zo’n grote verandering doormaken, heeft te maken met het snel veranderende klimaat en de wens om de aarde leefbaar te houden voor toekomstige generaties. De kosten als gevolg van niets doen, worden steeds hoger. Daarnaast zijn de gasprijzen nog steeds hoog en is de ontwikkeling van de gasprijs onzeker. Steeds meer huishoudens kunnen hun energierekening niet of nauwelijks betalen. Bovendien willen we niet meer afhankelijk zijn van gas uit Rusland en in Groningen en zetten we een punt achter de gaswinning. Dit alles samen maakt dat we onze gebouwen anders gaan verwarmen.
We willen dat huizen goed verwarmd blijven, dat mensen weten waar ze aan toe zijn en dat warmte betaalbaar is.
Waarom wordt de warmtepomp gezien als de beste optie voor woningen in Oene?
Het verwarmen van woningen kan op verschillende manieren. Bijboorveeld door een warmtenet, maar dat is vanwege de ligging en de grootte van Oene geen optie.
De beschikbaarheid van groen gas is naar verwachting ook richting 2050 zeer beperkt voor de gebouwde omgeving. Ditzelfde geldt voor waterstof. Wachten op groen gas of waterstof als oplossing is daarom geen optie.
Het wel mogelijk naar te kijken naar kleinschalige innovatieve lage temperatuur warmtenetten, bijvoorbeeld voor een rij of complex.
Grootschalig overgaan op verwarmen met hout en pellets zou veel meer vervuiling betekenen. En dan zou er nog een aparte oplossing moeten komen voor leveren van warm water.
Een hybride warmtepomp is een tussentijdse oplossing.
Einddoel voor de meeste woningen in Oene is daarom de warmtepomp: een heel zuinige en rendabele manier van verwarmen van een goed geïsoleerd huis.
We weten nog niet exact wanneer het leveren van aardgas stopt. Maar hoe eerder je het einddoel weet, hoe meer tijd je hebt om je voor te bereiden en je huis aan te passen.
In Oene is dat de verwarmen met de warmtepomp het einddoel. Dat is belangrijk om te weten met het maken van keuzes in je huis.
Bijvoorbeeld: het kopen van een inductiekookplaat bij het vervangen van de keuken. Of het kiezen voor vloerverwarming wanneer je je vloer vervangt.
Dat is de reden dat gemeente Epe nu al is gestart met het informeren over het perspectief qua warmtevoorziening in Oene. Zodat bewoners de tijd hebben om zich voor te bereiden.
Als je slechts één of twee ruimtes in je woning wilt verwarmen, kan een airco een goede optie zijn in plaats van een warmtepomp. Dit omdat je dan geen grote buitenunit hoeft te plaatsen. Maar je hele huis verwarmen doe je toch beter met een (hybride)warmtepomp. Ten eerste omdat je met een airco in elke ruimte een binnenunit nodig hebt. Ten tweede omdat de aanschafkosten van een airco met meerdere binnenunits al snel hoger zijn dan die van een warmtepomp. Een airco met slechts een of twee binnenunits is wel goedkoper. Qua rendement zijn beide soorten ‘warmtepompen’ overigens vergelijkbaar.
Een warmtepomp is kostbaarder in aanschaf. Ook heeft een warmtepomp een binnen- en een buitenunit. Deze buitenunits waren voorheen behoorlijk groot en namen relatief veel ruimte in beslag in de tuin. Nu de vraag naar warmtepompen groter wordt zien we dat door technologische vernieuwing deze buitenunits compacter en esthetisch aantrekkelijker worden ontworpen, om de inpassing in de tuin/buitenruimte te vergemakkelijken. Ook zijn de buitenunits soms te plaatsen op platte daken in plaats van in de achtertuin.
Misschien overweegt u te verhuizen, nu of op termijn. Of u bent op leeftijd. De vraag is dan of het wel de moeite waard is het huis te verduurzamen. Worden de kosten dan niet hoog in verhouding met het rendement dat je eruit haalt?
Op de vraag of het wel verstandig is om te verduurzamen als je binnenkort wilt gaan verhuizen is het antwoord: meestal wel. Natuurlijk is het zo dat het verduurzamen van je woning minder oplevert als je binnen 2 jaar ervoor kiest om te gaan verhuizen. Maar mensen die binnen twee jaar gaan verhuizen hebben die keuze vaak al gemaakt. Voor mensen die nog twijfelen over verhuizen, over 5 of 10 jaar, loont het wel om je woning te verduurzamen. Er zijn verschillende redenen om dat te doen:
Met het verduurzamen van je woning krijgt je woning een beter energielabel en zal dit de waarde van je woning fors verhogen. Gemiddeld zijn woningen met een beter energielabel meer dan 2 procent meer waard dan vergelijkbare woningen die niet verduurzaamd zijn. Voor een gemiddelde Nederlandse woning is dit ongeveer 6000,- euro. Bij 3 of meer labelsprongen, bijvoorbeeld van een F-label naar een C-label, loopt dit voordeel zelfs op tot 3,6 procent of meer. Dit blijkt uit een onderzoek van de Universiteit van Tilburg. De invoering van energielabels heeft dus een positief effect gehad op de woningwaarde in Nederland en stimuleert het verduurzamen van bestaande woningen.
Uit onderzoek van Tilburg University en Maastricht University blijkt dat woningen met een energielabel gemiddeld 24 dagen sneller worden verkocht dan woningen zonder energielabel. Woningen met een energielabel A staan gemiddeld zelfs bijna 3 maanden korter te koop dan woningen met een lager energielabel. Dit effect werkt omgekeerd ook: woningen met een energielabel G staan gemiddeld 70 dagen langer in de verkoop dan woningen met een beter energielabel. Het is daarom altijd een goede investering om je woning te verduurzamen, zelfs als je over een aantal jaar wilt verhuizen.
Veel mensen denken dat de investering in energiebesparende maatregelen niet of niet volledig in de koopsom wordt meegenomen. Maar sommige makelaars nemen de investeringswaarde van zonnepanelen mee in de lijst van onroerende zaken in het taxatierapport van de woning. Dit levert ook een financieel voordeel op omdat er over roerende zaken geen overdrachtsbelasting betaalt hoeft te worden. Voor andere energiebesparende maatregelen is deze vergelijking lastiger te maken. Vaak spelen andere factoren zoals de wijk waar de woning staat en het prijsniveau in die wijk een grotere rol bij de taxatie van de woning. Echter, het vervangen van enkel glas voor HR++ glas is hierop een uitzondering. Een groot deel van de potentiële kopers loopt weg bij een woning als het enkel glas nog niet is vervangen voor dubbel glas, waardoor deze investering vaak positief meeweegt in het taxatierapport.
Investeren in energiebesparende maatregelen is niet alleen goed voor het klimaat en je portemonnee, ook je wooncomfort gaat er op vooruit! Een goed geisoleerde woning heeft een veel prettiger binnenklimaat en koelt minder snel af wanneer de verwarming niet aan staat. Het is alsof je op een koude winterdag onder een warme deken wakker wordt en wilt blijven liggen, maar dan voor je gehele woning. Dit extra wooncomfort heb je toch maar even mooi meegepakt voordat je gaat verhuizen.
Een duurzame woning is beter voor het milieu. Met een goede isolatie heeft je woning ‘een warme jas’ aan, waardoor er minder gestookt hoeft te worden om je woning op temperatuur te houden. Dit bespaart weer gas of elektriciteit en heeft daarom een positieve impact op het klimaat. Maar wist je dat een goed geïsoleerde woning ook beter is voor het leefklimaat van je woning zelf?
Slecht geïsoleerde woningen hebben vaak een ongezond binnenklimaat. De lucht is vervuild door een te hoge luchtvochtigheid en slechte ventilatie. Door je woning goed te isoleren is deze beter bestand tegen vochtproblemen. Een betere ventilatie, bijvoorbeeld met mechanische ventilatie, zorgt voor een betere afvoer van vervuilde lucht en bespaart ook extra bijstoken van de woning omdat deze niet geventileerd hoeft te worden met open ramen. Samen zorgen een goede isolatie en een modern ventilatiesysteem voor een aangenamer binnenklimaat in je woning én een lagere impact op het milieu.
Kortom: Niet iedereen die wil gaan verhuizen moet gaan verduurzamen, maar voor de mensen die het overwegen is en blijft het een goede investering. Het is daarom juist een goed idee om je woning te verduurzamen als je nadenkt over verhuizen. Je kunt ook de energieadviseur van gemeente Epe raadplegen, die jou persoonlijk advies kan geven.
Deze noodzakelijke transitie kan alleen slagen als alle betrokkenen – overheden, corporaties, netbeheerders, energiebedrijven, bouwers en installateurs, maatschappelijke instellingen, bewonerscollectieven en natuurlijk de huishoudens en bedrijven zelf – ieder vanuit hun eigen verantwoordelijkheid bijdragen.
Iedereen heeft een stukje van de puzzel in handen. Samen maken we dit tot een succes!
Gemeenten zijn regisseur in de lokale warmtetransitie.
Gemeentes in Nederland hebben, zoals afgesproken in het Klimaatakkoord, de regierol in de lokale warmtetransitie. Zij kennen de lokale situatie en zien waar mogelijkheden zijn om het vervangen van aardgas te combineren met bijvoorbeeld het vervangen van het riool of grootschalige wijk- of dorpsverbetering.
Als we over gaan naar verwarmen met warmtepompen, vraagt dan meer energie van het elektriciteitsnetwerk. Op dit moment is het ‘net’ in onze regio er nog niet klaar voor als heel Oene nu direct overgaat op elektrisch verwarmen.
Net als de woningen, zal ook het netwerk in de komende jaren worden aangepast.
Toch is het slim niet af te wachten. Moet je nog isoleren? Moet je nog met ventilatie aan de slag? Dan is het slim nu al te doen. Kan je huis al worden verwarmd met een hybride warmtepomp? Dan is dat een goede overstap.